Spelletjes op je smartphone kunnen activiteiten op je thuisnetwerk volgen

Ze lijken een onschuldig tijdverdrijf, maar dat zijn de spelletjes op je smartphone vaak niet. Achter het spelplezier schuilt een duistere wereld van verdienmodellen. De makers van deze spelletjes willen je best entertainen, maar het moet ook wat opleveren voor hen. Geld verdienen doen ze bijvoorbeeld door je aan te sporen dure voorwerpen, munten en grondstoffen voor je spel te kopen. Als je geen geld hoeft uit te geven, betaal je de makers in de vorm van je persoonlijke gegevens. En de manier waarop de makers deze gegevens verzamelen, gaat soms op een hele slinkse wijze.

Goudmijn

Je gegevens zijn goud waard. Bedrijven willen zo min mogelijk tijd en geld verliezen aan het bereiken van de juiste doelgroepen. Om de juiste doelgroep te selecteren, moet je ontzettend veel gegevens verzamelen en analyseren. Dat is waar marketingbedrijven de helpende hand bieden. Aan de hand van verzamelde gegevens kan er een marketingstrategie opgetuigd worden, waarmee het bedrijf meteen de aangewezen personnen adresseert. Deze doelgroep krijgt op maat gesneden advertenties te zien, gebaseerd op onder meer zoekopdrachten, bezochte websites en de tijd die ze op bepaalde pagina’s spendeerden.

Het verzamelen van gegevens vindt plaats door tracking. Je online activiteiten worden dus gevolgd door iemand die je niet kent en ook niet ziet. Je weet dus ook niet of er zorgvuldig wordt omgegaan met al je gegevens. Tracking vormt dan ook een grote inbreuk op je privacy. De wet schrijft voor dat er expliciet om je toestemming moet worden gevraagd. Dat gebeurt door middel van een privacyverklaring en ‘cookie consent’. Je moet uitdrukkelijk je akkoord geven dat er gegevens van je worden verzameld, op welke manier en voor welke doelen. Maar het gaat vaak mis waar mensen niet de tijd nemen om alle voorwaarden en machtigingen goed door te lezen.

Luistervinken

Tracking kan nog veel verder gaan dan alleen het verzamelen van statistische gegevens. Al in 2017 bleek dat databedrijven ook de ingebouwde microfoons van je smartphone kunnen gebruiken om je activiteiten te volgen en op te nemen. Dankzij je  microfoon kon databedrijf Alphonso precies horen waar je op dat moment naar keek op televisie. En ook die informatie vond gretig aftrek bij adverteerders. De software die Alphonso gebruikte is ook ingebouwd in verschillende gratis games. Voorbeelden zijn Beer Pong: Trickshot en Pool 3D. Je hoeft het spel niet eens actief te spelen om afgeluisterd te worden.

Alphonso claimt dat de gegevens geanonimiseerd worden en er geen letterlijke gesprekken worden opgenomen. Toch is het heel begrijpelijk als een onaangenaam gevoel je bekruipt bij dit idee. Helemaal als je weet dat dit op grote schaal plaatsvindt en vooral spelletjes voor kinderen uitgerust worden met deze software. 

Voorkomen

Voor je een spel kunt spelen, moet je eerst akkoord gaan met de voorwaarden. Als daar iets in staat in de trant van ‘toegang tot de microfoon’ in combinatie met ‘advertenties’ moeten meteen alle alarmbellen afgaan. Helaas lezen veel te veel mensen hierover heen en klikken ze meteen op ‘akkoord’. Van kinderen kun je al helemaal niet verwachten dat ze uitgebreid alle regeltjes tot zich nemen en ze ook daadwerkelijk begrijpen. Dat de software zich vooral op spelletjes voor kinderen bevindt, is dan ook niet fraai te noemen. Voor volwassenen geldt dat ze alle voorwaarden goed door lezen en zich bewust zijn van waar ze mee akkoord gaan. Je kunt de toestemming op een later moment ook nog intrekken. 

Voor extra bescherming, en al helemaal voor kinderen, kun je een VPN inschakelen. Hoe werkt VPN? Je brengt een versleutelde verbinding tot stand door verbinding te maken met een VPN-server. De VPN-server zorgt ervoor dat al je gegevens gecodeerd worden en stuurt ze vervolgens door naar de openbare server of de server van je internetprovider. Voor de ontvanger en derden is alleen het IP-adres van de VPN-server zichtbaar. Dat vergroot je anonimiteit op het internet en verkleint de kans dat je online gemonitord wordt. Er zijn zelfs VPNs die uit zichzelf tracking software blokkeren.